ANG NOBELANG "THE SOLITUDE OF PRIME NUMBERS" NI PAOLO GIORDANO
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.
Sa katulad kong nag-aral noon ng BS Mathematics, subalit hindi natapos dahil agad nag-pultaym sa kilusang mapagpalaya, agad akong naakit sa pamagat pa lang ng isang nobelang nabili ko - The Solitude of Prime Numbers, ng Italyanong manunulat na si Paolo Giordano.
Binili ko agad ang aklat, bagamat may pilas ng kaunti ang pabalat, dahil na rin sa pagpapakilala ng aklat kung sino ba si Paolo Giordano. Umaabot iyon ng kabuuang 288 pahina, at nabili sa halagang P125.00 kanina sa BookSale ng SM Megamall.
Nakakaakit ang paglalarawan sa likurang pabalat ng aklat, "This brilliantly conceived and elegantly written debut novel by the youngest winner ever of the prestigious Premio Strega award has sold more than one million copies in Italy."
At sa ikatlong pahina ng aklat ay ipinakilala naman ang may-akda sa ganito: "Paolo Giordano is the youngest ever winner of Italy's prestigious award, the Premio Strega, for the Solitude of Prime Numbers, his critically-acclaimed debut novel, which has been translated into more than forty languages. Giordano has a PhD in particle physics and is now a full-time writer. His new novel, The Human Body, is published by Pamela Dorman Books/Viking. He lives in Italy."
Pamilyar kasi ako sa Prime Numbers. Ito 'yung numero na hindi maidi-divide ang kanyang sarili kundi sa numerong isa (one). Ayon sa aklat na Think of a Number ni Johnny Ball, pahina 40, "A prime number is a whole number that you can't divide into other whole numbers except for 1." Halimbawa nito ang mga numerong 2, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23 at 29. Ito pa ang padron na inilarawan sa nasabing aklat:
31 is a prime number.
331 is a prime number.
3331 is a prime number.
33331 is a prime number.
3333331 is a prime number.
33333331 is a prime number.
333333331 is a prime number.
But what about 333333331? It turns out not to be, because:
17 x 19607843 = 333333331
Ito pa: "73939133 is an amazing prime number. You can chop any number of digits off the end and still end up with a prime. It's the largest known prime with this property."
Ayon naman sa librong "How Mathematics Work" ni Carol Vorderman, pahina 38: "Prime numbers are numbers that are exactly divisible only by themselves and 1. Primes were first discussed, 200 years after Pythagoras' death, by the Greek philosopher Euclid. The smallest prime, and the only one that is an even number, is 2 (1 is not viewed as prime). Euclid proved that an infinite number of primes exists."
Dagdag pa: "There are still some questions about primes that remained unanswered. For example, can every even number greater than 2 be written as the sum of two primes? This has never been proven formally, but a famous statement, known as the "Goldbach conjecture" states that the answer is "yes"."
Ano nga ba ang gamit ng prime numbers? Ayon pa sa How Mathematics Work: "Because large primes are so hard to find, they are often used by institutions, such as hospitals and banks, when they need confidential messages. The senders can scramble information using two large primes known only to themselves and the intended receiver - rather like personal identification numbers, or PINs, in banking. Because only part of the information are known to any one person in the chain, this makes it practically impossible for anyone but the receiver to decipher it."
Kaya nakakatuwa para sa akin na matutunan ang mga numero, tulad ng perfect numbers at prime numbers, dahil marami itong gamit sa iba't ibang teknolohiya, tulad ng mga nabanggit sa itaas. Para rin itong jigsaw puzzle o sudoku games na nais kong laging nilulutas. Kaya nang makita ko ang aklat na The Solitude of Prime Numbers, na nobela ni Paolo Giordano, agad akong nagka-interes. Anong relasyon ng prime number sa nobela? Nobela ba ito ng mga numero? Nasagot ito sa likurang pabalat ng nasabing aklat: "The Solitude of Prime Numbers is a stunning meditation on loneliness, love, and what it means to be human."
Dahil kabibili ko lang ng aklat kanina sa BookSale ng SM Megamall, hindi ko pa ito talagang nababasa. Bagamat binasa ko ang ilang pahina nito, maliban sa mismong nobela. Nais kong matapos ang pagbabasa nito, at babalitaan ko na lang kayo kung ano nga ba ang kwento, at bakit The Solitude of Prime Numbers ang pamagat ng nobela. Ginawan ko ito ng tula:
ANG NOBELA HINGGIL SA PRIME NUMBERS
The Solitude of Prime Numbers ay aking natunghayan
sa BookSale, mumurahing libro'y doon ang bilihan
nahalina sa pamagat, hinggil ba sa sipnayan?
textbook ba iyon, na gamit sa mga paaralan?
pamagat pa lang ay hinggil na sa matematika
ngunit nakasulat doong isa iyong nobela
oo, nobela, di siya textbook mong mababasa
ibig sabihin, may kwento ng saya't pagdurusa
"The Solitude" o nag-iisa, nobelang malungkot?
ano kayang sa mambabasa nito'y idudulot?
may aral ba sa prime numbers na ating mahuhugot?
animo sa nobelang ito'y di ka mababagot
lalo't nabentahan ng libro'y higit isang milyon
sa apatnapung wika pa'y ginawan ng translasyon
kaakit-akit ang pamagat, di na maglimayon
basahin ko sa libreng oras sa buong maghapon
maraming salamat at natagpuan ko ang aklat
na marahil sa matematika'y makapagmulat
sa akin, at inspirasyon ito sa pagsusulat
nang makapag-akda rin ng nobela kung magluwat
- gregoriovbituinjr.
03.04.2022
